ဒါနကိုရာခိုင္ႏႈန္းျပည့္ အသံုးျပဳဳျခင္း
========================
ဒါနဟု ဆိုလိုက္လွ်င္ဗုဒၶဘာသာ၀ငိမဆိုထားႏွင့္ အျခားဘာသာ၀င္ေတြပင္လွ်င္ အလွဴအတန္းဆိုတာ ရိပ္မိသိရွိၾကသည္
အေရးၾကီးဆံုးအေၾကာင္းတစ္ခုအေနႏွင့္လဲ ဘုရားရွင္သက္ေတာ္ထင္ရွားရွိစဥ္မွ ယေန႔ထိႏွစ္ေပါင္း
၂၆၀၀ေက်ာ္ထိပ္ဆံုးမွရပ္တည္ခဲ့ပါသည္ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ဓမၼမိတ္ေဆြစဥ္းစားၾကည့္ပါ ရတနာသံုးပါး တြင္ဘုရား
ရွင္ပြင့္ေတာ္မူ၍ ေလာကေကာင္းက်ိဳးလမ္းျပခဲ့သျဖင့္ ေက်းဇူးတင္ထိုက္သည္၊ ေလာကီ၊ ေလာကုတ္ႏွစ္ျဖာေသာ အက်ိဳး
အတြက္ဆံုးမၾသ၀ါဒတရားမ်ားေဟာၾကားခဲ့သျဖင့္ တရားေတာ္မ်ားကိုလဲေက်းဇူးတင္ထိုက္၏ ထိုတရားေတာ္မ်ား
မေပ်ာက္မပ်က္ နည္းမွန္လမ္းမွန္ ဓမၼစစ္စစ္ မ်ားကို အဆင့္ဆင့္ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ လက္ဆင့္ကမ္းခဲ့ သျဖင့္ သံဃာ
ေတာ္မ်ားသည္လဲ ေက်းဇူးတင္ထိုက္ေလသည္၊
တဆက္ထဲဆက္ေျပာရရင္ ၎ကဲ့သို႔သံဃာေတာ္မ်ား တရားေဒသနာေတာ္မ်ားကို ႏွစ္ေပါင္း ၂၆၀၀
ေက်ာ္ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္နိင္ျခင္းမွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္သူေတာ္စဥ္အေပါင္း၏ ပစၥည္းေလးပါးအေထာက္အပံ့ တနည္း
(ဒါန) မပါဘဲမည္သို႔မွရပ္တည္ ထိန္းသိမ္း၊ေစာင့္ေရွာက္နိင္မည္မဟုတ္ေပ၊ ထို႔ေၾကာင့္ ဒါနသည္မည္မွ်အေရးၾကီးေၾကာင္း
သိနိင္ပါသည္၊ ဒါနျပဳလွဴတန္းရာတြင္လဲ ေစတနာသံုးတန္ႏွင့္ျပည့္စံုဖို႔လိုပါသည္၊ ထိုေစတနာသံုးတန္မွာ ( ပုပၸ )ေစတနာ
( မုဥၥ )ေစတနာ (အပရ )ေစတနာဟုေခၚပါသည္၊
(၁) မလွႈမီ ေရွ႕အဖို႔က ၾကိဳတင္၀မ္းေျမာက္ျခင္း၊
(၂) လွႈဆဲအခါမွာ စိတ္ေစတနာေကာင္းစြာ ၾကည္လင္ျခင္း၊
(၃) လွႈဒါန္းျပီးေနာက္ နွစ္သက္၀မ္းေျမာက္ေသာစိတ္ရွိျခင္း ဟူေသာေစတနာ သံုးတန္ျဖစ္ပါသည္..။
အလွဴရွင္ဖက္ကထိုကဲ့သို႔ေစတနာ သံုးတန္ႏွင့္ျပည့္စံုျပီး အလွဴခံပုဂၢိဳလ္ဖက္ကလည္းေအာက္ပါအခ်က္မ်ားျပည့္စံုပါက
လြန္စြာအက်ိဳးၾကီးေသာအလွဴတခုအထေျမာက္ပါသည္ ထိုအခ်က္မ်ားမွာ....
(၁) ရာဂကင္းျပီးသူ (သို႔မဟုတ္) ရာဂကင္းရန္ က်င့္ၾကံအားထုတ္ေနသူ ျဖစ္ျခင္း၊
(၂) ေဒါသကင္းျပီးသူ (သို႔မဟုတ္) ေဒါသကင္းရန္ က်င့္ၾကံအားထုတ္ေနသူ ျဖစ္ျခင္း၊
(၃) ေမာဟကင္းျပီးသူ (သို႔မဟုတ္) ေမာဟကင္းရန္ က်င့္ၾကံအားထုတ္ေနသူ ျဖစ္ျခင္း ဟူေသာ အလွႈခံဘက္က
အဂၤါသံုးပါးႏွင့္ ျပည့္စံုျခင္းစသည္တို႔ျဖစ္ပါတယ္...။ ဤအဂၤါ ေျခာက္ပါးႏွင့္ ျပည့္စံုေသာ အလွႈကို အတိုင္းမသိ
အက်ိဳးေပးျခင္းရွိသည့္ အက်ိဳးၾကီးေသာ ဒါန ဟူ၍ ဘုရားရွင္ ေဟာေတာ္မႈ၏။ ဤအဂၤါ ေျခာက္ပါးတြင္ တစ္ပါးပါး
ယုတ္ေလ်ာ့ေနလွ်င္ အက်ိဳးေပး အာႏုေဘာ္ ဆုတ္ယုတ္သျဖင့္ အက်ိဳးနည္းေသာ ဒါန ဟုေဟာေတာ္မႈသည္။
ထို႔အျပင္ ေအာက္ပါ အဂၤါေလးပါးႏွင့္ညီညြတ္ေသာ အလွႈဒါနသည္ ခ်က္ခ်င္း အက်ိဳးေပး တတ္သျဖင့္ အက်ိဳးၾကီးေသာ
ဒါနျဖစ္သည္။ ၄င္းအဂၤါေလးပါးမွာ-
(၁) လွႈဖြယ္၀တၳဳပစၥည္းက တရားသျဖင့္ ရွာေဖြရရွိထားသည့္ ဓမၼိယလဒၶပစၥည္းျဖစ္ျခင္း၊
(၂) လွႈဒါန္းသူသည္ သဒၵါတရား ထက္ထက္သန္သန္ ေစတနာ သံုးတန္ညီညြတ္၍ လွူဒါန္းျခင္း၊
(၃) အလွႈခံပုဂၢိဳလ္က ရဟႏၱာ (သို႔မဟုတ္) အနာဂါမ္ပုဂၢိဳလ္ ျဖစ္ျခင္း၊
(၄) ထိုအလွႈခံပုဂၢိဳလ္သည္ နိေရာဓသမာပတ္မွ ထျပီးစျဖစ္ျခင္း-
တို႔ျဖစ္ၾကသည္။
ဤအဂၤါေလးပါးႏွင့္ ျပည့္စံုေသာ အလွႈဒါနသည္ ပုဏၰသူေဌး၊ ကာက၀လိယသူေဌး၊ သုမနပန္းသည္ စသည္ တို႔ကဲ့သို႔
ယခုဘ၀မွာပင္ ခ်က္ခ်င္း အက်ိဳးေပးေသာေၾကာင့္ အက်ိဳးၾကီးေသာ ဒါနမည္၏။ ဤအဂၤါေလးပါးတြင္
တစ္ပါးပါးယုတ္ေနလွ်င္ အက်ိဳးေပးအာႏုေဘာ္ ဆုတ္ယုတ္သျဖင့္ အက်ိဳးနည္းေသာ ဒါန မည္၏။
ထို႔အျပင္လည္း ေအာက္ပါအဂၤါ ငါးပါးႏွင့္ ျပည့္စံုေသာ အလွႈဒါနသည္ အက်ိဳးၾကီးေသာ ဒါနျဖစ္သည္။၄င္း အဂၤါငါးပါးမွာ-
(၁) အလွႈဒါယကာ သီလရွိ၍ ေကာင္းေသာ ကိုယ္က်င့္တရားႏွင့္ ျပည့္စံုသူျဖစ္ျခင္း၊
(၂) အလွႈခံပုဂၢိဳလ္ကလည္း သီလရွိ၍ ေကာင္းေသာ ကိုယ္က်င့္တရားႏွင့္ ျပည့္စံုသူျဖစ္ျခင္း၊
(၃) လွႈဖြယ္၀တၳဳကလည္း တရားသျဖင့္ ရွာမွီး၍ ရအပ္သည့္ ဓမၼိယလဒၶပစၥည္း ျဖစ္ျခင္း၊
(၄) ေပးလွႈသူသည္ ေစတနာသံုးတန္ ထက္သန္ျခင္း၊
(၅) ကံ, ကံ၏အက်ိဳးကို ယံုၾကည္မႈသဒၶါတရားႏွင့္ ျပည့္စံုျခင္း တို႔ျဖစ္သည္။
ဤအဂၤါငါးပါး ႏွင့္ျပည့္စံုေသာ ဒါနသည္ ဘ၀သံသရာ တေလွ်ာက္၌ ေဘာဂသမၸတၱိမ်ား ကို ေပးေဆာင္ႏို္င္ သျဖင့္
အက်ိဳးၾကီးေသာ ဒါနမည္၏။ ဤအဂၤါ ငါးပါးတြင္ တစ္ပါးပါးယုတ္ေလ်ာ႔ ေနလွ်င္ အက်ိဳးေပး အာႏုေဘာ္
ဆုတ္ယုတ္သျဖင့္ အက်ိဳးနည္းေသာ ဒါန မည္၏။
ေသာတပန္ႏွင့္ အလားတူေသာဒါန
------------------------------------
(၁) ဆြမ္းဒါယကာ၏ အမည္ကိုေရး၍ သံဃာထဲမွ မဲက်ေသာရဟန္းတို႔အား လွႈဒါန္း အပ္ေသာ သလာကဘတ္ အလွႈ၊
(၂) လဆန္း-လဆုတ္ ၇-ရက္၊ ၈-ရက္၊၁၄-ရက္၊၁၅- ရက္ေန႔တို႔၌ ဥပုသ္ေစာင့္သံုးကာ လွႈဒါန္းအပ္ေသာ ပကၡိကဘတ္
အလွႈ၊
(၃) ၀ါဆိုသကၤန္း အလွႈ၊
(၄) ေရးတြင္းေရကန္ အလွႈ၊
(၅) ဇရပ္၊ တန္ေဆာင္း၊ ေက်ာင္း အလွႈတို႔ျဖစ္သည္။
ထိုဒါနသည္ ေသာတပန္ႏွင့္ အလားတူစြာ အပါယ္သို႔ မက်ေရာက္ရေတာ့ဘဲ သုဂတိ ဘ၀သို႔သာ အျမဲ
လားေရာက္ရျခင္းဟူေသာ အက်ိဳးကို ရရွိသည္။ သို႔ျဖစ္၍ ဤဒါန သည္ အက်ိဳးၾကီးေသာ ဒါန မည္၏။
ကဲ....ဓါးမ မိတ္ေဆြ မွားလို႔ ဓမၼမိတ္ေဆြအေတာ္ေလးေတာ့ သိရျပီးေပါ့ေနာ္ေနာက္ဆံုး ယေန႔ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ေစတနာ
သံုးတန္အေၾကာင္းေလးေျပာျပီး နိဂံုးခ်ဳပ္မယ္ဗ်ာဒီလို......?
ပုပၸေစတနာ = ပုပ္မွ ေစတနာ
---------------------------------
မစားရက္မေသာက္ရက္ သူမ်ားေၾကြးရမွာလဲ ႏွေမ်ာျပီးေရခဲေသတၱာထဲ ထည့္သိမ္းထား ရက္ေတြၾကာလာေတာ့ မိႈတက္
ပုပ္ခါနီးေတာ့မွ ေစတနာလိုလို ဘာလိုလိုနဲ႔ ႏြမ္းပါတဲ့သူေတြကို ထုတ္ေၾကြးတာ (ပုပ္မွေစတနာ)လို႔ေခၚတယ္ဗ်ာ...။
မေကာင္းဘူးေနာ္...............
မုဥၥေစတနာ = မုန္းစ ေစတနာ
----------------------------------
အလွဴၾကီးအတန္းၾကီးေတြ ေငြကုန္ေၾကးက်ခံလုပ္ပါရဲ႕ တကယ့္ေၾကြးေမြး ဧည့္ခံခ်ိန္ၾကမွ ဂုဏ္ရည္တူခ်င္းလက္တို႔ျပီး
ဟိုမိန္းမရဲ႔ အ၀တ္အစားကဘယ္လို၊ ဒီမိန္းမက ၾကက္သားလိုက္ပြဲ ဘယ္ႏွစ္ခါယူတာဘယ္ကဲ့သို႔ဘယ္ခ်မ္းသာ အတင္း
ေျပာတာေတြ တဖက္သားကျပန္ၾကားေတာ့ မုန္းစ ရွည္တာေတြကို (မုန္းစေစတနာ)ေခၚတယ္ဗ်ာ...။
ဒါလဲမေကာင္းဘူးဗ်ာ................
အပရေစတနာ = အပါယ္ရ ေစတနာ
-------------------------------------
အဲ့...........ဒါကေတာ့အဆိုးဆံုးဘဲ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ အပါယ္ကို တိုက္ရိုက္သြားနိင္လို႔ပါဘဲ လွဴလို႔တန္းလို႔
သဒၵါတရားေတြေရွ႕တန္းတင္ ျပီးတကယ္လွဴေနတဲ့အခ်ိန္ေလးမွာ သံဃာေတာ္ေတြ ဆြမ္းဘုန္း
ေနခ်ိန္မွာပီတိျဖစ္ေနရမယ့္အစား ဟိုကိုယ္ေတာ္ဘုန္းေပးတာက ပလုတ္ပေလာင္နဲ႔ ၀ိနည္းနဲ႔ညီရဲ႔လားမသိ ဒီကိုယ္ေတာ္
သကၤန္းရံုတာလဲမေသမသပ္နဲ႔ ေရစက္ခ်တရားနာခ်ိန္မွာလဲ ဗိုက္ကဆာ တရားကရွည္ေနရင္ေဒါသထြက္ ဒီလိုမ်ိဳးေတြ
ုျဖစ္ရင္ေတာ့ သြားျပီဗ်ိဳး....(အပါယ္ရေစတနာဘဲ) ဒါေၾကာင့္ ဓမၼမိတ္ေဆြ သူေတာ္ေကာင္းမ်ားကိုလဲ မသိေသးတဲ့သူ
သိသြားေအာင္ သိျပီးသားသူေတြလဲ သတိခ်ပ္လွဴတန္းၾကပါလို႔တိုက္တြန္းရင္း နားပါအုန္းမည္...။