ဆရာေတာ္ဘုရား တပည့္ေတာ္ေမးခြန္းေလးတစ္ခုေပၚလာလို႔ပါဘုရား။ ဘုရားေစတီေတြ တည္ၾကတဲ့အခါ ဌာပနာ ပစၥည္းေတြ အဖိုးတန္ေတြ ထည့္ျပီး တည္ခဲ့ၾကတာေတြရွိတယ္မို႕လားဘုရား။
အဲဒီဘုရားတည္တဲ့ ဘုရားဒကာ တစ္ခ်ိဳ႕ေတြက ဒီပစၥည္းေတြက ဘုရားအတြက္ပဲ လွဴထား တာျဖစ္ လို႔ ယူငင္သံုးေဆာင္တဲ့သူေတြ ဘာျဖစ္ပါေစ ညာျဖစ္ပါေစဆိုၿပီး တကယ့္ကို ေၾကာက္စရာ က်ိန္စာေတြ တိုက္ခဲ့ၾကတယ္ဆိုတာ ၾကားဖူးပါတယ္ဘုရား။
တပည့္ေတာ္တို႔ ကံသံုးပါး က်ဴးလြန္မႈထဲမွာ မေနာကံက အျပစ္အႀကီးဆံုး၊ ေနာက္၀စီကံ ကာယကံ စသည္ျဖင့္သြားတဲ့အခါ အခုလို က်ိန္စာတိုက္တဲ့သူဟာ မေနာ ကံနဲ႔၀စီကံကိုက်ဴးလြန္ခဲ့ တာမို႔ေနာက္သူ႔က်ိန္စာစူးရင္ စူးေရာက္သလို တဖက္သားေတြမွာ လည္းေဆြ စဥ္မ်ိဳးဆက္က်ိန္စာသင့္ၾကရတာမို႕အဲဒီလို က်ိန္စာတိုက္တဲ့ ဘုရားဒကာမွာ ဘုရားတည္တဲ့ ကုသိုလ္ထက္ ငရဲမ်ိဳးေစ့တြက ပိုမ်ားမေနဘူးလားဘုရား၊ေရႊ၊ေငြပစၥည္းေတြလည္း လွဴရေသးတယ္၊ ကုသိုလ္တစ္ပဲ၊ ငရဲ တစ္ပိႆာျဖစ္ေနသလိုျဖစ္မေနဘူးလားဘုရား။ အကယ္လို႔ က်ိန္စာတိုက္ထားတာကို မသိဘဲ သံုးစြဲခဲ့မိ တဲ့ ကာယကံရွင္ရဲ႕ေဆြစဥ္ မ်ိဳးဆက္ေတြဟာ ဘုမသိ၊ ဘမသိ အခုအထိ က်ိန္စာမိေနခဲ့ ရင္ေျပေအာင္ လုပ္လို႕ရတဲ့နည္း ရွိပါသလားဘုရား။ အရွင္ဘုရား အယူအဆေလးကို နဲနဲေျပာျပ ေပးပါဘုရား၊
ဆရာေတာ္က်န္းမာစြာျဖင့္ သာသနာ့အက်ိဳးသည္ပိုးေဆာင္ရြက္တိုင္းအၿမဲေအာင္ေတာ္မူပါေစ၊
ရိုေသစြာျဖင့္ တပည့္ေတာ္ ေရႊမာသန္း အီဟြာအမ်ိဳးသမီးတကၠသိုလ္ ဆိုးလ္၊ ကိုရီးယား။
မေရႊမာ၏ ေမးခြန္းတြင္ အရွင္ဘုရား အယူအဆေလးကို နဲနဲေျပာေပးပါဟု ေမးခြန္းတြင္ ပါ၀င္ပါသည္၊
ေျဖဆိုရန္ စဥ္းစားမိေသာအခါ ဘုရားအယူအဆကို ေျပာျပရမည္ဟု ႏွလံုးသြင္းမိပါသည္။ အယူအဆမွာေဒါက္တာနႏၵက၏ အလိုမဟုတ္ပါ ဘုရားရွင္ေဟာတရားမ်ားကို သိေစရပါသည္။ ဤေမး ခြန္းတြင္ႀကံဆခ်က္မ်ား မ်ားစြာပါ၀င္ေနပါသည္။ လတ္တေလာျဖစ္ေနသည္႔အျဖစ္အပ်က္မ်ား မဟုတ္ သည္႔ျပင္ေမးခြန္းရွင္ကလည္းကိုယ္တိုင္ေတြ႔ဖူးသည္ မဟုတ္သျဖင္႔ ၾကားဖူးသည္ဟုု ဆိုထားပါသည္။ က်ိန္စာဆိုသည္မွာ က်ိန္ဆဲေသာစာဟု ယူဆပါသည္။ ဆဲေရးသျဖင္႔ စကားလံုး မေခ်ာ၊ နားမခံသာျဖစ္ ရပါသည္။ မေရႊမာ၏ေမးခြန္းတြင္ မေနာကံသည္ အျပစ္အႀကီးဆံုးဟု ဆိုထားေလသျဖင္႔ က်ိန္စာတိုက္ သူ၏ မေနာကို ေစာေၾကာၾကည္႔သင္႔ပါသည္။ အလြန္အဖိုးတန္ ပစၥည္းကို မလွဴဘဲ ၀တ္ဆင္ထားသူပင္ မိမိပစၥည္းေပ်ာက္မွာစိုးသျဖင္႔ အလြန္သတိႀကီးစြာေစာင္႔ေရွာက္ ၾကရပါသည္။ လွဴဒါန္းမည္ဟု စိတ္ကူးရဲ သူမွာ အေတာ္ပင္ရွားလွေပမည္။ တကယ္လွဴဒါန္းျဖစ္သူမွာမူ အလြန္ပင္ နည္းပါးေပမည္။ လွဴဒါန္းသူမွာ ရက္ရက္ေရာေရာ စြန္႔လႊတ္သည္ ဆိုပါေသာ္လည္း အက်ိဳးမ်ားေစခ်င္သည္မွာေသခ်ာပါသည္။ မိမိ ပစၥည္းမ်ားကို စြန္႔လႊတ္ၿပီး ရဟန္းဒကာျပဳလုပ္ေသာ ရဟန္းဒကာ၊ ရဟန္းအမမ်ားမိမိတို႔၏ ရဟန္းေတာ္ ကိုေတာ္ေစခ်င္၊ သာသနာအတြက္ အက်ိဳးမ်ားေစခ်င္သည္မွာ သဘာ၀က်ပါသည္။ ဤနည္းတူပင္ ဘုရားဒကာမွာလည္း မိမိပစၥည္းမ်ား မေပ်ာက္ပ်က္ေစခ်င္သည္မွာ သေဘာသဘာ၀တူမည္ဟု ခန္႔မွန္းရ ပါသည္။ ဤသို႔ဆိုလွ်င္ သူ၏ မေနာကံသည္ မဆိုးႏိုင္ေပ။ ပထမပိုင္း မေနာကံသည္ မဆိုးလွေပ။ ဒုတိယပိုင္း ၀စီကံႏွင္႔ မေနာကံသည္ ဆိုးသည္ဟု ျမင္ႏိုင္စရာ ရွိပါသည္။ အဘယ္႔ေၾကာင္႔ ဆိုေသာ္ ကိ်န္ဆဲေသာေၾကာင္႔ျဖစ္ပါသည္။ ဤသို႔ ယူႏိုင္မည္လား ဆက္လက္ စဥ္းစားရေပမည္။ သူတစ္ပါးကို ဒုကၡေရာက္ေစလိုျခင္းထက္ ပစၥည္းကို မေပ်ာက္ေစလိုျခင္းက လြန္ကဲလိမ္႔မည္ဟု ယူဆရေပမည္။ က်ိန္ဆဲျခင္းသည္ မုခ်စကား မဟုတ္ (တု) သဒၵါျဖင္႔ သံုးစဲြ ထားေသာေၾကာင္႔ ဆႏၵသာ ျဖစ္ပါသည္။ မျပင္းထန္လွပါ။ မခိုးေစလို၊ မယူေစလိုေသာ ေစတနာသာ မ်ားေပမည္။ ဤေနရာတြင္ မိဘမ်ားက သားသမီးမ်ားကိုေသျခင္းဆိုး၊ေျမြေပြးကိုက္ပါေစဟု က်ိန္ဆဲေသာ္လည္း တကယ္ျဖစ္ေစ လိုေသာေစတ နာမရွိသျဖင္႔ ဖရုသ၀ါစာ (ၾကမ္းထမ္းေသာ စကားမျဖစ္) ဟု ၀ီထိမုတ္ပိုင္း အဖြင္႔တြင္ ဋီကာေက်ာ္ ဆရာ ကဆိုပါသည္။ႏွလံုးသားတြင္ ကိန္းေနေသာေစတနာကႏူးည႔ံေနေသာေၾကာင္႔ဟု အေၾကာင္းျပခ်က္ေပးပါ သည္။ အနာမရွိလွ်င္ အဆိပ္ထိေသာ္လည္း အဆိပ္မတက္ေပ။ အကယ္၍ တကယ္ပင္ သူတစ္ပါးကို ထိခိုက္ေစလိုေသာေစတနာျဖစ္ခဲ႔လွ်င္မူ အကုသိုလ္ မျဖစ္ၿပီေလာ ဆက္လက္ႏိုင္းယွဥ္ရေပဦးမည္။ ကုသိုလ္ေစတနာႏွင္႔ အကုသိုလ္ေစတနာႏွစ္မ်ိဳးတြင္ ကုသိုလ္ေစတနာက အားႀကီးေပသည္္၊ ကုသိုလ္တ ပဲေလးပင္ ျဖစ္ပါေစ၊ တပိႆာေလာက္ အေလးခ်ိန္ရွိေသာ ငရဲေရာက္ေစမည္႔ ကံမ်ားကို ေခတၱျဖစ္ေစ၊ ထာ၀ရျဖစ္ေစ ပယ္ႏိုင္စြမ္းရွိပါသည္။ ကုသိုလ္ကိုစိတ္ျဖင္႔ႏွလံုးသြင္းရံုမွ်ျဖင္႔ ဘ၀မ်ားစြာ အပါယ္မက် သည္႔ သာဓကမ်ား ပိဋကတ္စာေပတြင္ မ်ားစြာရွိပါသည္။ စိတ္ျမင္႔မွန္းဆ၍ ပူေဇာ္လွဴဒါန္းမွဳသည္ပင္ အက်ိဳးႀကီးက်ယ္လွၿပီျဖစ္ေၾကာင္း တိေလာက၀ိဇယစၾကာ၀ေတးမင္း၀တၳဳတြင္ေတြ႔ရပါသည္။ ငါးဆယ္႔ ငါးႏွစ္လံုးအကုသိုလ္အလုပ္ကို လုပ္လာခဲ႔သူသည္ပင္ေသခါနီးတြင္ စိတ္ကူေကာင္းေလးေၾကာင္႔နတ္ျပည္ သို႔ ေရာက္ရဖူးပါသည္။ အရွင္အဂၤုလိမာလ ဇာတ္လမ္းမ်ားကိုလည္း ဆင္ျခင္ႏိုင္ေပသည္။ ဤေနရာတြင္ ကုသေလာဓေမၼာ အကုသလဓမၼႆ ပ႒ာန္းပစၥည္းအရ ကုသိုလ္လုပ္ရာတြင္ အကုသိုလ္စိတ္ျဖစ္ၿပီး ဥပနိႆယပစၥည္းျဖင္႔ေက်းဇူးျပဳသည္ မဟုတ္ေလာဟုလည္း ေတြးဆႏိုင္ပါသည္။ ဘုရားကို လွဴဒါန္းျခင္းကို ကုသိုလ္၊ က်ိန္စာတိုက္ျခင္းကို အကုသိုလ္ဟု ယူဆျခင္းျဖင္႔ ေတြးဆႏိုင္ျခင္းကို ဆိုလိုပါသည္။ မျဖစ္ပါဟု မျငင္းလိုပါ၊ ပုထုဇဥ္စိတ္ဆိုသည္မွာေျပာရခက္လွပါသည္။ ကုသိုလ္လုပ္ေနစဥ္ အကုသိုလ္၀င္ လာတတ္ပါသည္။ တစ္ခါက ဘုရားရွင္ကို ဆြမ္းစားပင္ခဲ႔႔ေသာ သတို႔သားတစ္ဦးသည္ ဘုရားရွင္ေပၚတြင္ စိတ္မေရာက္ဘဲ သတို႔သမီးေလာင္းကိုပင္ စိတ္ေရာက္ေနခဲ႔သည္႔ ဇာတ္လမ္းကို ဓမၼပဒတြင္ေတြ႔ရပါသည္။ အကုသိုလ္ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိေသာ္လည္း အကုသိုလ္ျဖစ္သည္ဟု မဆိုသင္႔ပါ။ ဘု ရားေစတီေတာ္ အလွဴလွဴမိရန္မွာ ကုသိုလ္အျခံအရံစိတ္မ်ားရပါသည္။ အကုသိုလ္ျခံရံစိတ္နည္း ဖြယ္ရွိပါ သည္။ မိမိအိမ္ကိုလံုၿခံဳေစရန္ သံဆူးႀကိဳးစသည္ျဖင္႔ အကာအကြယ္ ယူၿပီးေဆာင္ရြက္ရသည္႔နည္းတူ ဘုရားေစတီလံုၿခံဳေစရန္ က်ိန္စာျဖင္႔ေဆာင္ရြက္ျခင္း တစ္မ်ိဳးဟု ယူဆရပါသည္။ ဤနည္းသည္ မေကာင္းလွသျဖင္႔ ယခုေခတ္တြင္ ကြယ္ေပ်ာက္သြားပါၿပီ၊ေရွးေခတ္ကမူေခတ္စားသည္ဟု ဆိုရေပမည္ ။။ေခတ္အေျခအေနသည္လည္း အေျဖမွန္ရရန္အတြက္ အေရးပါေသာ အေနအထားတစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။ ဘုရားကို လွဴသည္႔ အလွဴကို ေသးငယ္သည္႔ အလွဴဟု မယူဆသင္႔ေပ၊(မာ၀ မေညထ ကုသလံ န မႏၵံ အာဂမိႆထ) အဓိပၸါယ္မွာ ကုသိုလ္ကို အထင္မေသးပါႏွင္႔၊ အက်ိဳးေပးနည္းေပမည္ဟု မဆိုပါလင္႔ ဟု ဘုရားရွင္က ဓမၼပဒပါဠိေတာ္ ဒုတိယအုပ္ တြင္ ဆိုထားပါသည္။ မိုးေရစက္ ကေလးမ်ားကို ၾကည္႔ပါ သမုဒၵရာႀကီးသည္ပင္ မိုးေရစက္ေၾကာင္႔ျဖစ္ရသည္ မဟုတ္ပါေလာ။ က်ိန္စာတိုက္ေပမင္႔ ဆႏၵမွ် သာျဖစ္ေသာေၾကာင္႔က်ိန္ဆိုသည္႔အတိုင္းျဖစ္ခ်င္မွျဖစ္ေပမည္။ ျဖစ္ေခ် နည္းပါလွပါသည္။ ေရွးေခတ္က သူခိုးအမ်ားစုမွာ ဥာဏ္နည္းမည္႔ ပံုေပၚပါသည္၊ ထို႔ေၾကာင္႔ သူခိုးမ်ားကို လွန္႔ထားျခင္း မွ်ျဖစ္ပါ မည္။ေက်ာက္စာေရးထိုးၿပီး လွန္႔ထားသည္မွာ သိသာလွပါသည္။ စိတ္ထဲက က်ိန္ဆဲရံုမွ် စြမ္း သည္ဆိုပါ ကေက်ာက္စာကိုေငြကုန္ခံၿပီးေရးထိုးခဲ႔မည္ မဟုတ္ေပ။ သူခိုးငါးတက္ျပားကေတာ႔ ဥာဏ္ေကာင္း ပံုေပၚ ပါသည္။ ယခုေခတ္တြင္ ငါးတက္ျပားမ်ားသည္ ဥာဏ္ေကာင္းရံုမွ်မက လက္နက္ပါေကာင္းၾကေပသည္။ ဆိုမာလီႏိုင္ငံရွိ သူခိုးဓားျမမ်ားႏွင္႔ တစ္ျခားလက္နက္ကိုင္ သူခိုးမ်ားကို ၾကည္႔ပါ။ အကယ္၍ က်ိန္စာတိုက္ ခဲ႔ေသာပစၥည္းမ်ားကို ခိုးယူလိုစိတ္ျဖင္႔ခိုးေသာ္ ကိ်န္စာေၾကာင္႔ အျပစ္သင္႔သည္ မဟုတ္ဘဲ မိမိေစတနာ ဆိုးေၾကာင္႔သာ အျပစ္ျဖစ္သည္ဟု မွတ္သားရပါမည္။ (ေစတနာသည္သာ ကံျဖစ္ပါသည္) က်ိန္စာ ကေတာ႔ကံ မဟုတ္ပါ ဆႏၵမွ်သာ ျဖစ္ပါသည္။ ထိုပစၥည္းမ်ားကို မသိဘဲ သံုးစဲြမိပါက အကုသိုလ္ မျဖစ္ပါ။ ခိုးျခင္း အဂၤါခ်ိဳတဲ႔ေသာေၾကာင္႔ျဖစ္ပါသည္။သံသယရွိပါက မိမိသံုးစဲြေသာ ပစၥည္းကို အစားထိုးၿပီးျပန္ လွဴေပးလိုက္ပါက စိတ္အစဲြ ကင္းေ၀းပါမည္။ စာေပတြင္ ဘ႑ာစားဟု ဆိုပါသည္။ အသံထြက္ တူေန သျဖင္႔ မန္ယူ ဂိုးသမားႀကီး Vandersar မဟုတ္ေၾကာင္းလည္း သိပါဦး။ (ေဒါက္တာ အရွင္နႏၵကမွေၿဖၾကားသည္)