အေမး။ ။ အရွင္ဘုရား….တပည့္ေတာ္ၾကားဖူးတာေျပာရရင္ ဓုတင္အက်င့္ဆိုေတာ ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ားသာ က်င့္ရတဲ့အက်င့္လို႔ ၾကားဖူးပါ တယ္ဘုရား။ အခုေခတ္ လူေတြကပါ ဓုတင္အက်င့္ေတြကို က်င့္ေနၾကတာ ေတြ႕ရပါတယ္ဘုရား။ တပည့္ေတာ္သိခ်င္တာက ဓုတင္အက်င့္မ်ားကို လူေတြပါ က်င့္လုိ႔ရသလားဆိုတာ သိခ်င္ပါတယ္။ ကရုဏာေရွ႕ထား ေျဖၾကားေပးေတာ္မူပါဘုရား။
အေျဖ။ ။ေမးသင့္တဲ့ေမးခြန္းတစ္ခုပါ။ ဓုတင္အက်င့္ဟာ ရဟန္းေတာ္မ်ား က်င့္အပ္တဲ့အက်င့္ျဖစ္တယ္။ အစက ရဟန္းမ်ားသာ က်င့္သင့္ က်င့္အပ္တယ္လို႔ထင္ပါတယ္။ဒါေပမဲ့ မဟာစည္ဆရာေတာ္ႀကီးေရးသားေတာ္မူတဲ့ ၀ိသုဒၶိမဂ္ (ျမန္မာျပန္)စာမ်က္ႏွာ၊၂၂၈-၂၂၉ မွာ အျပည့္အစံု ေရးသားထားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ နားလည္လြယ္ေအာင္ ေျပာေပးပါ့မယ္။
ရဟန္းေတာ္မ်ားက ဓုတင္ (၁၃)ပါးစလံုး က်င့္အပ္ပါတယ္။
ဘိကၡဴနီမ်ား က်င့္အပ္တဲ့ဓုတင္မ်ားက (၁) ပံသုကူဓုတင္။ (၂) ပိ႑ပါတ္ဓုတင္။ (၃) သ ပဒါနဓုတင္။ (၄) ဧကာသနိက္ဓုတင္။ (၅) ပတၱပိုဏ္ဓုတင္။ (၆) ယထာသႏၱတိဓုတင္။ (၇) ေနသဇၨိဓုတင္ တုိ႔ျဖစ္တယ္။ ဘိကၡဴနီမ်ား က်င့္အပ္တာက ဓုတင္ (၇)ပါးေပါ့။ ဒါက ၀ိသုဒၶိမဂ္မွာလာတာပါ။ ဒါေပမဲ့ ဋီကာဆရာအလိုက ဘိကၡဳနီမ်ားမွာ ရင္လႊမ္း၊ ေရသႏုပ္သကၤန္း၊ သကၤန္းႀကီး၊ဧကသီ၊သင္းပိုင္ ဆိုၿပီး သကၤန္း ငါးထည္ျဖစ္တယ္။ ဒီအေရအတြက္ထဲမွာ တိစီ၀ရိတ္သကၤန္း(၃)ထည္ ပါ၀င္ေနတဲ့အတြက္ တိစီ၀ရိတ္ဓုတင္ကို ေပါင္းထည့္ကာ ဘိကၡဳနီမ်ားမွာ ဓုတင္ (၈)ပါးအပ္ပါတယ္။
သိကၡမာန္နဲ႔သာမေဏရီတုိ႔ကေတာ့ ဘိကၡဳနီတို႔လိုပဲ တိစိ၀ရိတ္ဓုတင္ကို ဖယ္ၿပီး က်န္ ဓုတင္ (၇)ပါး အပ္ပါတယ္။
ဥပါသကာေယာကၤ်ား ၊ ဥပါသိကာမိန္းမတုိ႔မွာေတာ့ ဧကာသနိက္ဓုတင္နဲ႔ ပတၱပိုဏ္ဓုတင္ (၂)ပါးအပ္ပါတယ္။
အခ်ဴပ္ေျပာရရင္ လူပုဂၢိဳလ္မ်ား က်င့္အပ္တဲ့ ဓုတင္မ်ား (၂)ပါးရွိတယ္ဆိုတာ ေျဖၾကားေပးလိုက္ပါတယ္။
« ျပန္ေခါက္ထားရန္
စာေရးသူ- ဦးေကာ၀ိဒ(ၿမိတ္)