ေမး။ ။ လူတစ္ေယာက္သည္ သူ အေဖ-အေမမွန္း မသိခင္ အရြယ္ကပင္ သူ႔ဖခင္ႏွင့္ ကြဲကြာခဲ့၏။ ထိုလူ အသက္ရလာေသာအခါ သူ႔အေဖႏွင့္ ဆန္႔က်င္ဘက္ရန္သူအျဖစ္ ျပန္ေတြ႔ၾကရ၏။ သူ႔အေဖမွန္း မသိ၊ ရန္သူအျဖစ္သာ သတ္မွတ္ထား၏။ ထိုသူက ရန္သူျဖစ္သူ (အေဖ) အား အေဖမွန္းမသိဘဲ သတ္မိခဲ့ေသာ္ ပိတုဃာတက ကံႀကီး ထိုက္/မထိုက္ ေျဖၾကားေပးေတာ္မူၾကပါရန္ ပန္ၾကားအပ္ပါသည္။
သိလိုသူတစ္ဦး
ေျဖ။ ။ ထိုက္ပါသည္။ ဤမွ်ျဖင့္ပင္ အထက္ပါ ေမးခြန္း၏အေျဖ ၿပီးျပည့္စံုပါ၏။ သို႔ေသာ္ အက်ယ္ေဝဘန္၍ ေျဖဆိုမွ စာဖတ္သူမ်ား ဘဝင္က်ႏိုင္ဖြယ္ရွိေသာေၾကာင့္ ေလ့လာမိသမွ် ေျဖဆိုျပပါဦးမည္။
ေရွးဦးစြာ ပါဏာတိပါတကံထိုက္ေသာ (ဝါ) သူ႔အသက္သတ္မႈ ေျမာက္ေသာ အဂၤါအခ်က္အလက္တို႔ကို သိထားသင့္ပါ၏။ အဂၤါတို႔မွာ- (၁) ပါေဏာ=သတၱဝါလည္းမွန္ေစ၊ (၂) ပါဏသညိတာ= သတၱဝါမွန္း သိသည္လည္းျဖစ္ေစ၊ (၃) ဝဓကစိတၱံ= သတ္လိုေသာ စိတ္ေစတနာ ရွိသည္လည္းျဖစ္ေစ၊ (၄) ပေယာေဂါ = သတ္ျဖတ္မႈ လံု႔လတစ္ခုခုကို ျပဳသည္လည္းျဖစ္ေစ၊ (၅) ေတန မရဏံ= ထို႔လံု႔လေၾကာင့္ပင္ ေသသည္လည္းျဖစ္ေစ၊ ဤအဂၤါ ၅-ခ်က္စံုမွ ပါဏာတိပါတကံ ေျမာက္၏။ (အဘိ၊႒၊၁၊၁၄၀)
အထက္ပါေမးခြန္းတြင္ ဖခင္မွန္း မသိသည္မွတစ္ပါး ဤအဂၤါ ၅-ခ်က္ႏွင့္ကား ျပည့္စံု၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ပါဏာတိပါတကံ ထိုက္သည္မွာေတာ့ ေသခ်ာ၏။ ဤတြင္ သိလိုသည္က ပိတုဃာတက ကံ ထိုက္မထိုက္။ ဖခင္မွန္း မသိသည့္အတြက္ မထိုက္ေလသလား-ဟု ယံုမွားဖြယ္ရွိ၏။ သိသိ မသိသိ ထိုက္ပါသည္။ ထိုက္သည့္အေၾကာင္း ကိုလည္း ရွင္းပါမည္။
ပါဏာတိပါတအမႈျပဳရာတြင္ အေကာင္ေသးလွ်င္ အျပစ္ငယ္၏။ အေကာင္ႀကီးလွ်င္ အျပစ္ႀကီး၏။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ လုံ႔လ ပေယာဂ အနည္းအမ်ားေၾကာင့္တည္း။ (ဥပမာ- ျခင္ကိုသတ္လွ်င္ ျဖတ္ကနဲဆိုၿပီး၏။ ဆင္ကိုသတ္လွ်င္ အားပါးစိုက္၍ အႀကိမ္မ်ားစြာ ျပဳရ၏။) လံု႔လပေယာဂ အားထုတ္မႈတူလွ်င္ ဂုဏ္အႀကီးအငယ္လိုက္၍ အျပစ္အႀကီးအေသး ကြာျခား၏။ ဂုဏ္ေက်းဇူး ရွိ/မရွိျခင္း တူျပန္လွ်င္ သတ္သည့္အခါ၌ ျဖစ္ေသာ ေဒါသ-ေမာဟ-စေသာ ကိေလသာ အနည္းအမ်ား၊ အားထုတ္မႈ အႏုအရင့္လုိက္၍ အျပစ္အႀကီးအေသး ကြဲျပား၏။ (အဘိ၊႒။၁၊၁၄၀)
အထက္ပါ သေဘာတရားတို႔တြင္ မိမိသတ္အပ္သူက ဂုဏ္ေက်းဇူး ႀကီး/မႀကီး မသိေသာ္လည္း ဂုဏ္ေက်းဇူးႀကီးသူကို သတ္မိလွ်င္ အျပစ္ႀကီးသကဲ့သို႔ ဖခင္မွန္း မသိေသာ္လည္း ဖခင္ကို သတ္မိလွ်င္ ပိတုဃာတကကံ ထိုက္၏ဟု သိအပ္၏။
ဤတြင္ ပို၍ သံသယရွင္းႏိုင္ရန္ ဝိနည္းေဒသနာေတာ္၌ လာေသာ အဆံုးအျဖတ္အခ်ိဳ႕ကို ျပဆိုပါဦးမည္။
“ရဟန္းတစ္ပါးသည္ တစ္ခုေသာအရပ္၌ အိပ္ေနေသာ သိုးတစ္ေကာင္ကို ျမင္၍ “ညအခါ လာ၍ သတ္အံ့”ဟု ေနရာကို မွတ္သားထား၏။ ထိုသိုးအိပ္ေနေသာေနရာ၌ ထိုရဟန္း၏ ဖခင္သည္ သိုးေမြးအဆင္းႏွင့္တူေသာ ေဖ်ာ့ေတာ့ေသာအဆင္းရွိေသာ သကၤန္းကို ဝတ္၍ အိပ္ေန၏။ ထိုရဟန္းသည္ ညအခ်ိန္တြင္ “သိုးကိုသတ္အံ့”ဟု ႀကံ၍ အဖကို သတ္မိေလ၏။ “ဤအိပ္ေနေသာ သတၱဝါကို သတ္အံ့” ဟူေသာ ေစတနာ ထင္ရွားရွိသည္၏ အျဖစ္ေၾကာင့္ လူသတ္သမားလည္း ဟုတ္၏။ အာနႏၲရိယ (ပိတုဃာတက) ကံလည္း ထုိက္၏။ ပါရာဇိကလည္း က်၏။ (ဝိ၊႒၊ ၂၊ ၄၄)
အထက္ပါ အဆံုးအျဖတ္တြင္ ရဟန္းေနရာ၌ လူကိုထည့္ကာ ေနာက္က ပါရာဇိကကို ျဖဳတ္၍မွတ္လွ်င္ သံသယကင္း၍ ရွင္းလင္းသြားပါလိမ့္မည္။
ဗဟုသုတတိုးပြားၿပီး မွတ္သားဆင္ျခင္ႏိုင္ရန္ အေမး+အေျဖပံုစံ ျဖင့္ ဆက္လက္ျပဆိုပါဦးမည္။
ေမး။ ။ အမိသတ္ျခင္းနဲ႔ အဖသတ္ျခင္း ဘယ္သင္းက ပို၍ အျပစ္ႀကီးပါသလဲ။
ေျဖ။ ။ အမိက သီလရွိလွ်င္ အမိသတ္ကံ၊ အဖက သီလရွိလွ်င္ အဖသတ္ကံက ပို၍ အျပစ္ႀကီးပါတယ္။
ေမး။ ။ မိဘႏွစ္ပါးလံုး သီလရွိ/မရွိအားျဖင့္ တူမွ်လွ်င္ေကာ။
ေျဖ။ ။ အမိသတ္ကံက ပိုအျပစ္ႀကီးပါတယ္။
ေမး။ ။ ဘာေၾကာင့္ပါလဲ။
ေျဖ။ ။ မိခင္က ပိုၿပီး ေက်းဇူးမ်ားလုိ႔ပါ။ (အဘိ၊႒၊၂၊၄၁၀)
ေမး။ ။ ကိုယ့္မိဘက နဂါးစတဲ့ တိရစၧာန္ျဖစ္ေနရင္ေကာ ကံႀကီးထိုက္ပါသလား။
ေျဖ။ ။ မထိုက္ပါဘူး။ သတ္သူ လူသားက လူသားစင္စစ္ ဧကန္ျဖစ္တဲ့ မိဘအရင္းကို သတ္မိမွ ကံႀကီးထိုက္ပါတယ္။ ကံႀကီးမထိုက္ေပမဲ့ ကံႀကီးနီးပါး အျပစ္ႀကီးပါတယ္။
ေမး။ ။ ဒီပိတုဃာတက ကံစတဲ့ ကံႀကီးေတြရဲ႕ သေဘာသဘာဝနဲ႔ အမည္နာမေတြကို ေျပာျပပါဦး။
ေျဖ။ ။ ဒီ အဖသတ္ျခင္းစတဲ့ ကံႀကီးေတြဟာ ေသသည္၏ အျခားမဲ့မွာ အပါယ္ပဋိသေႏၶအက်ိဳးကို ဧကန္ေပးတတ္တဲ့အတြက္ အာနႏၲရိယကံ လို႔ ေခၚပါတယ္။ ေသၿပီးေနာက္ အဝီစိငရဲကို မုခ်ေရာက္ရမွာပါ။ ငါးမ်ိဳး ရွိတဲ့အတြက္ ငါးခုေဟာ ပၪၥ-သဒၵါနဲ႔ေပါင္းၿပီး ပၪၥာနႏၲရိယကံလို႔ ေခၚေလ့ရွိပါတယ္။ အားႀကီးတဲ့အတြက္ (တနည္း) အက်ိဳးႀကီးမားတဲ့ အတြက္ ဂ႐ုက ကံလို႔လည္း ေခၚပါတယ္။ အနီးျဖစ္တဲ့ ဒုတိယဘဝမွာ ခံစားရမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဥပပဇၨေဝဒနီယကံလို႔လည္း ေခၚပါတယ္။
ေမး။ ။ ကုသိုလ္ေတြ အမ်ားႀကီးလုပ္ရင္ေကာ အျပစ္မေက် ႏိုင္ဘူးလား။
ေျဖ။ ။ စၾကဝဠာတစ္ခုလံုး မဟာေစတီေလာက္ရွိေသာ ေရႊပုထိုးေတာ္ျဖင့္ ျပည့္ေစ၍ေသာ္လည္းေကာင္း၊ စၾကဝဠာတစ္ခုလံုး အျပည့္ထိုင္ေနေသာ ရဟန္းအေပါင္းအား ႀကီးစြာေသာ အလွဴဒါနကို ေပးလွဴ၍ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဘုရားရွင္၏ သကၤန္းစြန္းကို မလႊတ္မူ၍ လွည့္လည္ေနေသာ္လည္းေကာင္း အျပစ္မေၾကႏိုင္။ ေသသည္မွ ေနာက္ ငရဲသို႔ ေရာက္ရသည္သာတဲ့။ (အဘိ၊႒၊၂၊၄၀၇) (အဘိ၊႒။၁၊၃၉၂-တြင္ ဥပမာတစ္မ်ိဳးျပ၏။)
ေမး။ ။ စ်ာန္ မဂ္ ဖိုလ္ ရသည္အထိ အားထုတ္မယ္ ဆိုရင္ေကာ မေက်ႏိုင္ဘူးလား။
ေျဖ။ ။ ရကို မရႏိုင္တာပါ။ နတ္ရြာ- နိဗၺာန္-မဂ္-ဖိုလ္-စ်ာန္ကို ဧကန္ တားျမစ္ႏိုင္တဲ့ အႏၲရာယ္ ၅-ပါးထဲမွာ ပၪၥာနႏၲရိယကံကို ကမၼႏၲရာယ္ လို႔ ေခၚပါတယ္။ (ဝိ၊႒၊၃၊၁၃၈) အဇာတသတ္မင္းဟာ သာမညဖလ သုတ္ေတာ္ကို နာၾကားရတဲ့အခ်ိန္မွာ ဖခင္ဗိမၺိသာရကိုသာ မသတ္ခဲ့မိ ဘူးဆိုရင္ တရားေတာ္အဆံုးမွာ ေသာတာပတၱိမဂ္ဖိုလ္ကို ရႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ (ဒီ၊႒၊၁၊၂၁၂)
ေမး။ ။ ကိုယ္တိုင္မသတ္ဘဲ လူငွါးသတ္ခိုင္းရင္ေကာ။
ေျဖ။ ။ အတူတူပါပဲ။ အဂၤါ ၅-ပါးထဲက (၄)နံပါတ္ျဖစ္တဲ့ ပေယာေဂါ-အရ ကိုယ္တိုင္သတ္ျခင္း၊ သူတစ္ပါးကို အသတ္ခိုင္းျခင္း၊ ေသခ်င္ေနသူ အလြယ္တကူ ေသလို႔ရေအာင္ လက္နက္မ်ား ရွာေပးထားျခင္း၊ ၿငီးေငြ႔ေနတဲ့လူနာကို ေသခ်င္လာေအာင္ေျပာျခင္း၊ အလြယ္တကူ သတ္ေသတဲ့နည္းေတြ ေျပာျပျခင္းစတဲ့ ကာယပေယာဂ ဝစီပေယာဂ တစ္ခုခုကို - သတ္ဖို႔အားထုတ္ျခင္းလုိ႔ ဆိုပါတယ္။ (ပါတိေမာက္-ဘာဋီ)
(ေဆး႐ံုတြင္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မရွိေတာ့ေသာ မိဘကို ကုသမႈမ်ား ရပ္ဆိုင္းကာ ေဆးထိုး၍ ခ်မ္းသာစြာ အသက္ထြက္ေစေသာ သားသမီး မ်ား အာနႏၲရိယ ကံႀကီးထိုက္ႏိုင္သည္ကို သတိျပဳပါ။)
ဤမွ်ျဖင့္ ေမးခြန္းရွင္ႏွင့္တကြ စာဖတ္သူမ်ား ေက်နပ္ႏိုင္ၾကလိမ့္ မည္ထင္ပါသည္။
မိဘေက်းဇူး၊ ျမင့္မိုရ္ဦး၊ အထူးဆပ္ႏိုင္ေစ။
မိဘေစာ္ကား၊ ျပစ္ႀကီးမား၊ ဘုရားေဟာမိန္႔ေႁခြ။
မိဘႏွစ္ေထြ၊ ကိုယ့္ေၾကာင့္ေသ၊ ေရာက္ေလ ငရဲရြာ။
ဘုရားေသာ္မွ၊ ကယ္မရ၊ ကမၼနိယာမာ။
အရွင္ေကာဝိဒ(ေယာ)