စိတ္ ဆင္းရဲျခင္း လြတ္ကင္းေအာင္ - - -
“ စိန္ေရႊရတနာ ပစၥည္းဥစၥာ ဆုလာဘ္လည္း ျပည္႔စံုပါလ်က္၊ ၾသဇာ အာဏာႏွင္႔ ဂုဏ္သတင္း ေက်ာ္ၾကားျခင္း ဆုလာဘ္လည္း ရရွိေနပါလ်က္၊ ကိုယ္ခႏၶာမွာ ေရာဂါမရွိ က်န္းမာျခင္း ဆုလာဘ္လည္း ျပည္႔စံုေနပါလ်က္ ၊ စိတ္၌ ဆင္းရဲျခင္း ျဖစ္ေနေသာသူသည္ ေတာင္႔တအပ္ေသာ ေကာင္းျမတ္ျငိမ္းေအးသည္႔ ဘဝကို မပိုင္ဆိုင္ မရရွိနိဳင္’’ ဟူ၍ ေရွးပညာရွိတို႕ ဆိုရိုး ရွိသည္။
စည္းစိမ္ အာဏာ ျပည္႔စံုေနျခင္းသည္ပင္ စိတ္ဖိစီးျပီး စိတ္ဆင္းရဲေစသည္႔ အေၾကာင္းတစ္ရပ္ဟု ဆိုနိဳင္သည္ ၊ မိမိ၏ ရွိျပီးအဆင္႔ ေလ်ာက်မသြားေအာင္ ထိန္းသိမ္းေစာင္႔ေရွာက္ထားရျခင္း ၊ ဆုတ္ယုတ္ ပ်က္စီးသြားမည္ကို စိုးရိမ ္ေၾကာင္႔ၾကေနရျခင္းတို႕ေၾကာင္႔ စိတ္ကို ဖိစီး ႏွိပ္စက္ေနၾကျပီ ျဖစ္သည္ ၊ ရရွိထားျပီးေသာ စည္းစိမ္ အာဏာကို စြဲလမ္း ႏွစ္သက္ တပ္မက္ေနမယ္ ၊ တိုးပြားမ်ားျပားလာေစရန္ အလိုရွိေနဦးမယ္ ဆိုလွ်င္ ထိုသူမွာ မျပည္႔စံုေသးဟူ၍ ဆိုရမည္ ၊ မိမိ၏ လက္ရွိ အေျခအေနကို တင္းတိမ္ေရာင္႔ရဲသူ ၊ ယခု အေျခအေနမွ ယုတ္ေလ်ာ႔သြားေသာ္လည္း ေက်နပ္စြာ လက္ခံတတ္သူသာလွ်င္ အမွန္တကယ္ ျပည္႔စံုသူ ျဖစ္တယ္လို႕ ေရွးက ဆံုးမမွဳမ်ား ရွိခဲ႔သည္။
သို႔ေသာ္လည္း ေလာကဓံ ဆင္းရဲ ဒုကၡမ်ိဳးစံုႏွင္႔ ရင္ဆိုင္ခဲ႔ရလွ်င္ သက္သက္သာသာ ေက်ာ္ျဖတ္နိဳင္ဖို႕၊ စိတ္ခ်မ္းသာစြာျဖင္႔ ဘဝကို ျဖတ္သန္းနိဳင္ဖို႕ အလြန္ လိုအပ္တယ္ ၊ သို႕မွသာ စိတ္ဆင္းရဲျခင္း ကင္းစြာျဖင္႔ ေက်နပ္စရာ ဘဝ ရရွိနိဳင္မွာပါ၊
အမွန္တကယ္ စိတ္ေအးခ်မ္းသာယာေစခ်င္လွ်င္ သဘာဝတရားေတြကို နားလည္သေဘာေပါက္ျပီး ေက်နပ္စြာ လက္ခံရမွာ ျဖစ္တယ္၊ သဘာဝတရားကို သံုးမ်ိဳး ခြဲျခားထားတယ္၊ ကမၻာေလာကၾကီးသဘာဝ ၊ သက္ရွိသတၱဝါေလာကရဲ႕သဘာဝ ၊ မိမိ၏ ကိုယ္ပိုင္ေလာကရဲ႕သဘာဝ လို႕ သတ္မွတ္ရပါမယ္။
ကမၻာေလာကၾကီးရဲ႕သဘာဝကေတာ႔ - ေန႕နဲ႔ည ျဖစ္ေပၚေနျခင္း၊ ရာသီဥတု အမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္ေပၚေနျခင္း၊ မုန္တိုင္းတိုက္ျခင္း၊ ေျမငလ်င္လွဳပ္ျခင္း၊ ေနပူမိုးရြာျခင္း၊ ေနသာျခင္း၊ ေလညွင္းတိုက္ျခင္း၊ လသာျခင္း၊ ေအးခ်မ္းပူအိုက္ျခင္း၊ စသည္ျဖင္႔ အေကာင္း နဲ႔ အဆိုး၊ အျပဳ နဲ႔ အဖ်က္၊ အျဖစ္ နဲ႔ အပ်က္ တို႔ကို အျမဲမပ်က္ ျဖစ္ေပၚေနျခင္းသည္ ကမၻာေလာကၾကီးရဲ႕သဘာဝေတြပါ ၊ ဒါကို လူတိုင္း နားလည္တယ္ ၊ ဘာမွ မတတ္နိဳင္ပဲ လက္သင္႔ခံရမယ္ဆိုတာ သေဘာေပါက္ၾကတယ္ ၊ ဒါေၾကာင္႔ ဒီ အျဖစ္အပ်က္ေတြအတြက္ စိတ္ခံစားခ်က္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ မျဖစ္ၾကပါဘူး ၊ စိတ္ဆင္းရဲျခင္း ျဖစ္မေနၾကပါဘူး။
သက္ရွိသတၱဝါေလာကရဲ႕သဘာဝကေတာ႔ - သြားလာ လွဳပ္ရွား ေနထိုင္ၾကျခင္း ၊ အဖို နဲ႔ အမတို႕ ရွိေနျခင္း ၊ မ်ိဳးဆက္သစ္မ်ား ျဖစ္ထြန္းလာျခင္း ၊ သက္တမ္း အတို အရွည္မ်ား ရွိေနျခင္း ၊ သက္တမ္း မကုန္ခင္ ေသဆံုးျခင္း ၊ သက္တမ္းအတြင္း ေရာဂါေဝဒနာမ်ား ၊ ထိခိုက္ က်ိဳးပဲ႕ နာက်င္ျခင္းမ်ား ျဖစ္ျခင္း ၊ ပစၥည္း ဥစၥာ ျပည္႔စံုျခင္း ၊ ခ်ိဳ႕တဲ႔ျခင္း ၊ လူသတ္ ၊ ဓါးျပတိုက္ ခိုးဝွက္ အနိဳင္က်င္႔ျခင္း စသည္႔ ရာဇဝတ္မွဳမ်ား ရွိေနျခင္း ၊ ေအာင္ျမင္ျခင္း ၊ က်ရွံဳးျခင္း ၊ ေပ်ာ္ရႊင္ဝမ္းသာျခင္း ၊ ဝမ္းနည္းေၾကကြဲျခင္း ၊ စသည္ျဖင္႔ အေကာင္း နဲ႔ အဆိုး ၊ အျပဳ နဲ႔ အဖ်က္ ၊ အျဖစ္ နဲ႔ အပ်က္ တို႕ကို အျမဲမျပတ္ ျဖစ္ေပၚေနျခင္းသည္ သတၱဝါေလာကရဲ႕သဘာဝပါ ၊ ဒါေတြကို ျဖစ္ရိုးျဖစ္စဥ္ အေနနဲ႔ နားလည္ၾကတယ္ ၊ လက္ခံၾကရတယ္ ၊ ၾကားသိျမင္ေတြ႕တဲ႔အခါ သာမန္ ခံစားမွဳမ်ိဳးေလာက္ပဲ ျဖစ္ေစတယ္ ၊ လြယ္လြယ္ကူကူ ေမ႔ေပ်ာက္ သြားၾကတယ္။
မိမိ၏ ကိုယ္ပိုင္ေလာကရဲ႕သဘာဝကေတာ႔ - အထက္မွာ ေျပာခဲ႔တဲ႔ ကမၻာေလာကရဲ႕သဘာဝ နဲ႔ သတၱဝါေလာကရဲ႕သဘာဝေတြထဲမွာ အတူတကြ မိမိကိုယ္တိုင္ ပါဝင္ပတ္သက္ျပီး ရွင္သန္ေနရျခင္းပဲ ျဖစ္တယ္ ၊ ကမၻာၾကီးေပၚမွ နိဳင္ငံတစ္ခုရဲ႕ ေနရာတစ္ေနရာမွာ မိမိရဲ႕လူမ်ိဳး မိမိရဲ႕ေဆြမ်ိဳး မိမိ၏မိသားစုမ်ားရဲ႕ ပတ္ဝန္းက်င္မွာ စားဝတ္ေနေရးအတြက္ လွဳပ္ရွားရုန္းကန္ေနရတာပါ ၊ အခ်ိန္တန္ရင္ စားဖို႕ ၊ အခ်ိန္တန္ရင္ အိပ္ဖို႕ ၊ ကိုယ္လက္သန္႕စင္ဖို႕ ၊ က်န္းမာေစဖို႕ ၊ အသက္ရွည္ေစဖို႕ ၊ မိမိကိုယ္တိုင္အတြက္ အသက္ရွင္သန္ ေနထိုင္နိဳင္ဖို႔ အခ်ိန္နဲ႔အမွ် စီမံျပဳျပင္ေဆာင္ရြက္ေနၾကရတာဟာ မိမိကိုယ္ပိုင္ေလာကရဲ႕သဘာဝေတြပါ ၊ ယခင္ သဘာဝမ်ားလိုပဲ အေကာင္း နဲ႔ အဆိုး ၊ အျပဳ နဲ႔ အဖ်က္ ၊ အျဖစ္ နဲ႔ အပ်က္ေတြကို ရင္ဆိုင္ေတြ႕ၾကံဳေနရတာပါဘဲ ၊ အဲဒီ အျဖစ္အပ်က္ သဘာဝေတြနဲ႔ ထိေတြ႕ဆက္ဆံလာရျပီ ဆိုရင္ လိုခ်င္ေတာင္႔တမွဳ ၊ မေက်နပ္မွဳ ၊ ျဖစ္ခ်င္တာ မျဖစ္ရ ၊ မျဖစ္ခ်င္တာ ျဖစ္ရတဲ႔ စိတ္ဆင္းရဲမွဳ ၊ စိုးရိမ္ ပူပန္မွဳ ၊ မနာလို ဝန္တုိမွဳ ၊ မိမိ ကိုယ္ကို အထင္ၾကီးမွဳ ၊ အနိဳင္ အထက္ လိုခ်င္မွဳ ၊ စတဲ႔ စိတ္ကို ပင္ပန္းဆင္းရဲေစတဲ႔ ခံစားမွဳေတြနဲ႔ ျပည္႔လွ်ံ မြန္းၾကပ္ေနၾကရတာပါ ၊ ဒါဟာ လူသားတိုင္းရဲ႕ကိုယ္ပိုင္ေလာကသဘာဝေတြထဲမွာ ရရွိခံစားေနရတဲ႔ ဝဋ္ဒုကၡေတြပါဘဲ။
ဒီ ဝဋ္ဒုကၡေတြ ဆင္းရဲမွဳေတြနဲ႔ စိတ္ကို ပင္ပန္းၾကီးစြာ ထိခိုက္ခံစားေနရေသာ္လည္း ျဖစ္ခ်င္မွဳ ၊ လိုခ်င္မွဳ ၊ ရခ်င္မွဳ ဆိုတဲ႔ ျပင္းျပတဲ႔ ဆႏၵေတြေၾကာင္႔ ဒီဆင္းရဲေတြကို ေက်ေက်နပ္နပ္နဲ႔ ကိုယ္တိုင္ လက္ခံသိမ္းပိုက္ထားၾကတာပါ၊
ကမၻာ႔ေနရာအစံုမွာ စစ္ေဘးဒုကၡ ၊ ရာသီဥတုေဘးဒုကၡ ၊ ေရာဂါဘယေဘးဒုကၡ ၊ အၾကမ္းဖက္မွဳဒုကၡ ၊ ငတ္မြတ္ေခါင္းပါးမွဳဒုကၡ ဆိုတဲ႔ ဒုကၡမ်ိဳးစံု ျဖစ္ပ်က္ေနေပမယ္႔ အဲဒါေတြကို သဘာဝေတြပဲလို႕ လက္ခံသေဘာေပါက္ၾကတယ္ ၊ မိမိစိတ္မွာ ဘယ္လိုမွ အေႏွာင္႔အယွက္ မျဖစ္ပါဘူး ၊ မိမိနိဳင္ငံအတြင္းမွာလဲ စစ္ေဘးဒုကၡသယ္ေတြ ၊ ေရေဘး ေလေဘး ဒုကၡသယ္ေတြ ၊ ကူးစက္ေရာဂါသယ္ေတြ ၊ မူးယစ္သားေကာင္ေတြ စသျဖင္႔ ရွိေနေပမယ္႔ စိတ္ဆင္းရဲျခင္း မျဖစ္ေစပါဘူး ၊ မီးေလာင္ပ်က္စီးၾက ၊ ခိုးဝွက္လုယက္သတ္ျဖတ္ခံေနၾကရ ၊ အဓိကရုဏ္းျဖစ္ ေသေၾကၾကရ ၊ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရၾက စတဲ႔ ရန္သူမ်ိဳးငါးပါးရဲ႕ေဘးအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ လူအမ်ားေတြ႕ၾကံဳေနၾကရတာကို ျမင္ေတြ႕ၾကားသိေနေပမယ္႔ စိတ္မွာ ေၾကကြဲဝမ္းနည္းမွဳ ၾကီးစြာ မခံစားၾကရပါဘူး ၊ အအိပ္မပ်က္ အစားမပ်က္ အလုပ္မပ်က္ ေနထိုင္နိဳင္ၾကပါတယ္ ၊ ဒါဟာ ေလာကသဘာဝရဲ႕ျဖစ္ပ်က္ေနက် ေဘးေတြ ျဖစ္တယ္- ဒါသဘာဝပဲေလ လို႕ သေဘာေပါက္ျပီး နားလည္ေနလို႕ စိတ္မွာ ျပင္းစြာ ပူေလာင္ျခင္း မျဖစ္ၾကပါဘူး။
ဒါေပမယ္႔ ဒီေဘးဒုကၡေတြ မိမိပတ္ဝန္းက်င္မွာ ျဖစ္ေပၚလာျပီ ၊ အထူးသျဖင္႔ မိမိခ်စ္ခင္ျမတ္နိဳးသူေတြမွာ ေတြ႕ၾကံဳေနရျပီဆိုလွ်င္ စိတ္မွာ စိုးရိမ္ ေၾကာင္႔ၾက ပူပန္ၾကရတယ္ ၊ ဝမ္းနည္း ပူေဆြးၾကရတယ္ ၊ သဘာဝရယ္လို႕ နားလည္လက္ခံနိဳင္စြမ္း မရွိၾကေတာ႔ဘူး ၊ မိမိကိုယ္တိုင္ ရင္ဆိုင္ရျပီဆိုလွ်င္ ဘယ္ေလာက္ေၾကာက္ရြံ႕ တုန္လွဳပ္ေနၾကရတယ္ဆိုတာ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ ခံစားဘူးၾကမွာပါ။
သူတစ္ပါးရဲ႕လင္ ၊ သူတစ္ပါးရဲ႕မယား ၊ သူတစ္ပါးရဲ႕သားသမီး ၊ မိသားစုမ်ား ေသဆံုးၾကလွ်င္ျဖစ္ျဖစ္ ၊ သူတစ္ပါးအိမ္ရာ ၊ သူတစ္ပါးစည္းစိမ္ဥစၥာမ်ား ပ်က္စီးဆံုးရွံဳးၾကလွ်င္ျဖစ္ျဖစ္ ၊ ဘယ္ေလာက္တန္ဖိုးရွိတဲ႔သူ ျဖစ္ပါေစ ၊ ဘယ္ေလာက္တန္ဖိုးၾကီးတဲ႔ စည္းစိမ္ေတြ ျဖစ္ေနပါေစ ၊ မိမိစိတ္မွာ အေႏွာင္႔အယွက္ မျဖစ္ၾကပါဘူး ၊ မိမိရဲ႕လင္ ၊ မိမိရဲ႕မယား ၊ မိမိရဲ႕သားသမီး ၊ မိသားစုေတြထဲက ေသဆံုးမွဳနဲ႔ ၾကံဳလွ်င္ ၊ ပစၥည္းဥစၥာ အိမ္ရာေတြ ပ်က္စီးဆံုးရွံဳးမွဳနဲ႔ ၾကံဳခဲ႔လွ်င္ေတာ႔ ၊ တန္ဖိုးရွိရွိ ၊ မရွိရွိ ပူေဆြးဝမ္းနည္းေၾကကြဲၾကရတယ္ ၊ တခ်ိဳ႕ေသာသူမ်ားဆိုလွ်င္ မျပီးနိဳင္ မစီးနိဳင္ ယူၾကံဳးမရ ျဖစ္ေနၾကတယ္ ၊ မိမိကိုယ္တိုင္နဲ႔ပတ္သက္လာရင္ သဘာဝေတြကို သဘာဝလို႕ မသိၾကေတာ႔ဘူး ၊ မျမင္ၾကေတာ႔ဘူး ၊ လက္မခံၾကေတာ႔ဘူး ၊ မိမိနဲ႔ မသက္ဆိုင္တဲ႕သူေတြ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ႔ကိစၥေတြဟာ ဘာမွ အေရးမပါဘူး ၊ မိမိနဲ႔သက္ဆိုင္တဲ႔သူေတြ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ႔ကိစၥကမွ တကယ္အေရးပါတာလို႕ လူတိုင္းလူတိုင္း ကိုယ္႔အဖို႕ကိုပဲ ကိုယ္ၾကည္႔တတ္ ျမင္တတ္လာတယ္ ၊ ဒီလို ကိုယ္႔အက်ိဳးကိုပဲ ကိုယ္သိတာဟာ ထံုးစံတစ္ခုလို ၊ မွန္ကန္တဲ႔လုပ္ေဆာင္မွဳတစ္ခုလို လက္ခံလာၾကတယ္ ၊ မွတ္ယူက်င္႔သံုးလာၾကတယ္ ၊ အမွားၾကာေတာ႔ အမွန္ျဖစ္လာတယ္ ၊ ကိုယ္႔အက်ိဳးကိုပဲ ကိုယ္ၾကည္႔တာ ရွက္စရာလို မျမင္ၾကေတာ႔ဘူး။
ဒါေၾကာင္႔ ကိုယ္႔ပတ္ဝန္းက်င္မွ ကိုယ္ျမတ္နိဳးတဲ႔သူ ေသဆံုးတဲ႔အခါ ၊ ကိုယ္႔ပတ္ဝန္းက်င္မွ ပစၥည္းဥစၥာ ပ်က္စီးဆံုးရွံဳးတဲ႔အခါမွာ ပူေဆြးငိုေၾကြးၾကတာကို အျပစ္လို႕ မျမင္ၾက မယူဆၾကေတာ႔ဘူး ၊ အားေပး အားေျမွာက္ေတာင္ လုပ္ေပးၾကတယ္ ၊ ဒါကို ခံစားမွဳတစ္မ်ိဳးကဲ႔သို႕ စြဲလန္းေနၾကတယ္ ၊ ကိုယ္႔မွာ မျဖစ္ေသးရင္ေတာင္ ဇာတ္လမ္း ဇာတ္ကြက္ ဆင္ျပီး ျပၾကတယ္ ၊ ၾကည္႔ၾကတယ္ ၊ ႏွစ္သက္ၾကတယ္ ၊ အဲဒီလို ေၾကာက္ရြံ႕မွဳ ၊ စိုးရိမ္မွဳ ၊ ဝမ္းနည္းမွဳ ၊ ဝမ္းသာမွဳ ၊ ေပ်ာ္ရႊင္မွဳ ၊ ဆိုတဲ႔ ခံစားမွဳေတြကို ႏွစ္ျခိဳက္ေက်နပ္စြာ ဖန္တီး ခံစားလာၾကတယ္။
တစ္ဦးတစ္ေယာက္ေၾကာင္႔ မိမိမွာ ဝမ္းနည္းရတယ္ ၊ ဝမ္းသာရတယ္ ၊ စိုးရိမ္ရတယ္ ၊ ငိုေၾကြးရတယ္ ဆိုလွ်င္ အဲဒီသူက မိမိအေပၚ လႊမ္းမိုးေနျပီ ၊ ခ်ယ္လွယ္တာ ခံေနရျပီ ဆိုတာ သိရမယ္ ၊ သူ႕ကြ်န္ ျဖစ္ေနျပီလို႕ ဆိုနိဳင္တယ္ ၊ ဒါကိုလဲ ဝမ္းပန္းတသာ လက္ခံေနၾကတယ္ ၊ မိမိစိတ္ကို ခ်ဳပ္ေႏွာင္ခံေနရျပီ ၊ ထိန္းကြပ္ခံေနရျပီ ၊ စိတ္မွာ လြပ္လပ္မွဳ မရွိေတာ႔ဘူး ဆိုတာ နားမလည္ၾကေတာ႔ဘူး ၊ အဲဒီ စိတ္ဆင္းရဲမွဳေတြကို ေက်ေက်နပ္နပ္နဲ႔ မိမိကိုယ္တိုင္ ခံယူသိမ္းဆည္းေနၾကတယ္ ၊ တခ်ိဳ႕ဆိုလွ်င္ သူ႕အတြက္ မိမိအသက္ကိုပင္ ေပးနိဳင္တယ္ လို႔ တစ္ဖက္စြန္း ေရာက္သြားၾကတယ္။
ယခုလို တစ္ပါးသူအတြက္ေတာင္ ဒီေလာက္ ခံစားေနရတဲ႔သူဆိုပါက မိမိကိုယ္တိုင္ ျဖစ္ပ်က္ေတြ႕ၾကံဳခဲ႔လွ်င္ ဘယ္ေလာက္ တုန္လွဳပ္ေျခာက္ျခားမယ္ ၊ စိုးရိမ္ေၾကာင္႔ၾက ျဖစ္မယ္ဆိုတာ သိနိဳင္တယ္ ၊ ရွက္စရာ ေကာင္းေလာက္ေအာင္ အမူအယာေတြပ်က္ ၊ အိေျႏၵသိကၡာမရွိ ၊ အထင္ေသးစရာ သိပ္ေကာင္းေနမွာပါ ၊ ေသခ်ာ စီစစ္ ဆင္ျခင္ ၾကည္႔ပါ ၊ ခံစားမွဳ ျဖစ္တယ္ဆိုတာ မေက်မနပ္ ဝမ္းနည္း ပူေဆြးရတာမွ မဟုတ္ပါဘူး ၊ ေက်နပ္အားရတယ္ ၊ ဝမ္းသာ ၾကည္နဴး ေပ်ာ္ရႊင္ ဝမ္းေျမာက္တယ္ ဆိုတာလဲ စိတ္ရဲ႕ခံစားမွဳေတြပါဘဲ ၊ စိတ္မွာ ဘယ္လို ခံစားမွဳမ်ိဳးပဲျဖစ္ျဖစ္ စိတ္ဟာ မလြတ္လပ္ေတာ႔ဘူး ၊ ခံစားမွဳက စိတ္ကို ခ်ဳပ္ေႏွာင္လိုက္ျပီ ဆိုတာ သိရမယ္ ၊ စိတ္ကို လြတ္လပ္မွဳရေအာင္ မစြမ္းေဆာင္နိဳင္သ၍ ( ခံစားမွဳကို မထိန္းသိမ္းနိဳင္သ၍ ) ဘဝရဲ႕ဝဋ္ဒုကၡေတြ ၊ စိတ္ဆင္းရဲမွဳေတြမွ မလြတ္ေျမာက္နိဳင္ေတာ႔ဘူးဆိုတာ ေသခ်ာနားလည္ သေဘာေပါက္ဖို႕လိုတယ္ ၊ ေလးေလးနက္နက္ စဥ္းစားပါ။
စိတ္ကို အထိုက္အေလ်ာက္ လြတ္လပ္စြာ ထားနိဳင္ျပီ ( စိတ္ခံစားမွဳေတြကို ထိန္းသိမ္းနိဳင္ျပီ ) ဆိုလွ်င္ ထိုသူမွာ ၾကံ႕ခိုင္ရင္႔က်က္လာတာ ေတြ႕ရမယ္ ၊ ေျပာဆိုေနထိုင္ဆက္ဆံတဲ႔အခါ အိေျႏၵနဲ႔ သိကၡာနဲ႔ ၾကည္ညိဳဖြယ္ ျဖစ္ေနမယ္ ၊ အရာရာကို ေအးေဆးတည္ျငိမ္စြာနဲ႔ ေျဖရွင္းေက်ာ္ျဖတ္သြားတာကို ေတြ႕ရမယ္ ၊ သူ႕ရဲ႕ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြဟာလဲ သမာသမတ္ ျဖစ္လာမယ္ ၊ မွ်တတယ္ ၊ ညီတူတယ္ ၊ သဘာဝကို သဘာဝအတုိင္းပဲ ၾကည္႔တယ္ ၊ လက္ခံတယ္ ၊ အဆိုးဘက္ကလဲ မၾကည္႔ဘူး ၊ အေကာင္းဘက္ကလဲ မၾကည္႔ဘူး ၊ အမွန္ဘက္ကဘဲ ၾကည္႔တယ္ ျမင္တယ္ ၊ ဒါေၾကာင္႔ သဘာဝ ျဖစ္ပ်က္မွဳကို သဘာဝအျဖစ္နဲ႔ သေဘာေပါက္လက္ခံျပီး ဥေပကၡာျပဳတတ္သူဟာ တရားရွိသူ ၊ တရားသေဘာ နားလည္သေဘာေပါက္သူလို႕ သတ္မွတ္လို႕ရတယ္။
ေလာကသဘာဝရဲ႕ အေကာင္း နဲ႔ အဆိုး ၊ အျပဳ နဲ႔ အဖ်က္ ၊ အျဖစ္ နဲ႔ အပ်က္ ေတြကို မိမိကိုယ္တိုင္ ေတြ႕ၾကံဳရင္ဆိုင္ရတဲ႔အခါ မေက်မနပ္ျဖစ္မယ္ ၊ စိုးရိမ္ေၾကာင္႔ၾကျဖစ္မယ္ ၊ ပူေဆြးငိုေၾကြးေနမယ္ ၊ ဝမ္းသာအားရျဖစ္မယ္ ၊ ေထာင္လႊားေမာက္မာမယ္ ၊ အနိဳင္အထက္ျပဳမယ္ ၊ ဆိုတဲ႔ ခံစားမွဳေတြကို စိတ္မွာ ျဖစ္တည္ခြင္႔ ေပးခဲ႔လွ်င္ မိမိစိတ္ကို မိမိကိုယ္တိုင္ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ပိတ္ေလွာင္လုိက္တာပဲ ျဖစ္တယ္ ၊ စိတ္မလြတ္လပ္ေတာ႔ဘူး ၊ ဒါေၾကာင္႔ သူ႕ရဲ႕အေတြးအေခၚ အယူအဆ အဆံုးအျဖတ္ေတြဟာ မလြတ္လပ္ေတာ႔ဘူး ၊ မမွ်တေတာ႔ဘူး ၊ ဘက္လိုက္ေတာ႔မယ္ ၊ သူကိုယ္တိုင္လဲ တည္တည္ျငိမ္ျငိမ္ မရွိဘူး ၊ တုန္လွဳပ္ေျခာက္ျခားျပီး ဂဏွာမျငိမ္ ျပာယာခတ္ေနမယ္ ၊ ကိုယ္အမူအယာေတြလဲ ႏွစ္လိုဖြယ္ မျဖစ္ေတာ႔ဘူး ၊ အထင္ေသး အျမင္ေသးစရာ ၊ ရွက္စရာ အသြင္ေတြ ေတြ႕ရပါလိမ္႔မယ္။
ဒီလို လူမ်ိဳးေတြကို - ကိုယ္႔ဘက္ကိုပဲ ၾကည္႔တတ္လို႕ ၊ ကိုယ္႔အတြက္ကိုပဲ သိတတ္လို႕ အတၱၾကီးသူ ၊ တစ္ကို္ယ္ေကာင္းဆန္သူ ၊ တရားမရွိသူ ၊ တရားမသိသူ လို႕ သတ္မွတ္ၾကလိမ္႕မယ္ ၊ သူကိုယ္တိုင္လဲ စိတ္ဖိစီးမွဳ ျဖစ္ျပီး ဘဝတေလွ်ာက္ စိတ္အက်ဥ္းသား အျဖစ္နဲ႔ ေနသြားရမွာပါ ၊ တစ္သက္တာလံုး စိတ္ဆင္းရဲျခင္းမ်ားျဖင္႔ ေနထိုင္သြားရေတာ႔မွာပါ ၊ ဒါေၾကာင္႔ မိမိဘဝမွာ စိတ္ကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေပါ႔ေပါ႔ပါးပါးေနခ်င္လွ်င္ ( တစ္နည္း ) စိတ္ဆင္းရဲျခင္း ကင္းေဝးစြာ ေနထိုင္လိုလွ်င္ ေလာကဓံတရား လို႕ေခၚတဲ႔ ေလာကသဘာဝရဲ႕အျဖစ္အပ်က္ အမွဳကိစၥေတြနဲ႔ ကိုယ္တိုင္ ေတြ႕ၾကံဳရင္ဆိုင္ရတဲ႔အခါတိုင္း သဘာဝအျဖစ္အပ်က္ေတြထဲကို မိမိကိုယ္တိုင္ နစ္ေျမာမသြားေစပဲ သဘာဝျဖစ္ပ်က္မွဳေတြရဲ႕ အျပင္ဖက္ ထြက္ျပီး သဘာဝကို ျပန္ၾကည္႔တတ္ေအာင္ ၊ သဘာဝ ကို သဘာဝ အျဖစ္နဲ႔ ေက်နပ္စြာ လက္သင္႔ခံတတ္ေအာင္ ၊ သတိနဲ႔ သံုးသပ္ ဆင္ျခင္ျပီး က်င္႔သံုး ေနထိုင္သြားမယ္ ဆိုလွ်င္ ဘဝမွာ ေနေပ်ာ္သြားမွာပါ ၊ ဘဝမွာ အေပၚစီးမွ အထက္တန္းက်က် ျဖတ္သန္းသြားနိဳင္မွာ အေသအခ်ာ ျဖစ္ပါတယ္ ၊ ၾကိဳးစားျပီး ေလ႔က်င္႔ၾကည္႔ပါ ၊ စိတ္ခ်မ္းသာျခင္းကို- ကိုယ္ေတြ႕ခံစားရလိမ္႔မယ္ဆိုတာ - -